Regelmatig nemen cliënten contact met de familierecht specialisten van Van Koutrik op met de vraag wat hun rechten zijn als er een melding is gedaan bij Veilig Thuis en er zijn kinderen betrokken. De medewerkers van Veilig Thuis willen dan op huisbezoek komen en met de familieleden spreken. Vaak willen zij echter ook met nog jonge kinderen alleen spreken. Moet ik dat toestaan, mogen zij dit doen, mag Veilig Thuis informatie opvragen bij de school, zijn dan de veelvuldig gestelde vragen. In dit artikel zal ik kort omschrijven wat het wettelijk kader is en wat dit concreet betekent.
Veilig Thuis komt in beeld als er een melding is gedaan (van een vermoeden) van kindermishandeling of huiselijk geweld. Deze melding kan komen van een huisarts, de school of zelfs anoniem, bijvoorbeeld van een bezorgde buurman of familielid.
Wanneer is er sprake van kindermishandeling?
De Jeugdwet geeft de definitie van kindermishandeling. Samengevat is dat emotionele of fysieke verwaarlozing of verbaal of fysiek (dreigend) geweld. Echter ook als kinderen getuige zijn van huiselijk geweld, bijvoorbeeld een ruzie tussen twee ouders waarbij verbaal of fysiek geweld wordt gebruikt, valt dat onder kindermishandeling.
Wat doet Veilig Thuis en wat zijn hun bevoegdheden?
De taken en bevoegdheden van Veilig Thuis in geval van een melding staan in de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Verder handelt Veilig Thuis op basis van haar eigen Handelingsprotocol. De Wmo bepaalt dat Veilig Thuis professionele hulpverleners, de politie en de Raad voor de Kinderbescherming mag informeren indien het belang van de betrokkene dan wel de ernst van de situatie waarop de melding betrekking heeft daartoe aanleiding geeft.
Maar de wet bepaalt ook onder andere dat een school informatie aan Veilig Thuis mag geven om de kindermishandeling te laten stoppen of een redelijk vermoeden van kindermishandeling te laten onderzoeken. De school mag gevraagd én ongevraagd informatie aan Veilig Thuis verstrekken of een melding doen. Hiervoor is geen toestemming van de ouders nodig. In beginsel moet de school ouders hiervan wel vooraf op de hoogte stellen. Eenzelfde regeling geldt ook voor bijvoorbeeld huisartsen.
Moet ik aan het onderzoek van Veilig Thuis meewerken?
Vervolgens doet Veilig Thuis onderzoek en wil met de familieleden en de kinderen apart spreken. Volgens het Handelingsprotocol van Veilig Thuis worden kinderen van 4 jaar en ouder gesproken. Als ouder hoeft u dat echter niet toe te staan, Veilig Thuis kan u daartoe niet dwingen. Volgens de wet beslissen de gezagdragende ouders over hulp aan en praten met hun kind. Het gevolg kan wel zijn dat Veilig Thuis het dan nodig acht om Jeugdbescherming of de Raad voor de Kinderbescherming in te schakelen en hen te vragen (verder) onderzoek te doen.
De conclusie is dat Veilig Thuis een stevig wettelijk kader heeft om meldingen te onderzoeken en informatie op te vragen of te delen. Het is echter uiteindelijk uw eigen beslissing of u meewerkt aan het onderzoek en de gesprekken van Veilig Thuis en of u toestaat dat Veilig Thuis alleen met uw kinderen spreekt.